De geschriften van de H. Franciscus van Assisi

Franciscus van Assisi (1181 of 1182-1226) is een van de populairste heiligen van de christenheid. Zijn inspirerende leven is vaak naverteld. Hij is tegenwoordig onder meer bekend als vredestichter, als patroonheilige van het milieu en als vriend van de armen. Wie Franciscus' eigen geschriften gaat lezen, komt zowel diens mystieke binnenkant als zijn betrokkenheid op de wereld tegen. Het is de gedachtewereld van iemand die maar een doel in het leven heeft: in de voetstappen treden van zijn Heer en Leraar, Jezus Christus. Wie zich in Franciscus' geschriften verdiept, ontmoet de geestelijke leider die zijn broeders en zusters langs de vergezichten en valkuilen gidst van een leven met God, met zichzelf, met de mensen in de marge en met elkaar.

Wie Franciscus van Assisi echt wil leren kennen, kan het beste bij zijn geschriften beginnen en zich de inhoud daarvan eigen maken door ze te overwegen en in praktijk te brengen. Onderaan deze bladzijde vind je enkele van zijn geschriften, en ook de bundel waaruit ze komen.

In de 31 teksten die Franciscus ons heeft nagelaten bespeelt hij heel verschillende registers. We geven een paar voorbeelden. De Aansporing tot het loven van God is een opsomming van zeventien losse zinnen uit de bijbel en de liturgie, die gemeenschappelijk hebben dat zij de mens, ja heel de schepping oproepen om God te loven. Maar geen woord van deze Aansporing is origineel van Franciscus. Hij heeft slechts citaten bijeengezocht. Grote literatuur? Niet in de meeste betekenissen van het woord. In de brief die Franciscus aan een onbekende minister (de leider van een groep broeders) geschreven heeft, spreekt hij daarentegen in eigen woorden en met het gezag van een leider. Hij toont diep inzicht in zijn gesprekspartner. Franciscus' meest omvangrijke geschrift, de voorlopige redactie van de Regel van de minderbroeders, heeft hij niet op zijn eentje, maar samen met zijn broeders geschreven. Praktische bepalingen worden erin afgewisseld door lyrische passages en vermaningen aan zijn broeders. Het leven dat zij geleid hebben, is er zonder veel moeite uit af te lezen: hun angsten en vreugdes, hun alledaagse ervaringen en diepe verlangens.

De verscheidenheid aan stijlsoorten in de teksten die Franciscus ons heeft nagelaten, maakt het niet eenvoudig zijn geschriften op een overzichtelijke manier in te delen. Er zijn:

— de teksten waarin Franciscus met en voor zijn broeders en zusters de richtlijnen voor hun evangelisch leven neerlegt: meerdere regels, Franciscus' Testament en zijn Wijsheidsspreuken;

— de brieven die hij geschreven heeft, sommige aan een individu, andere aan grote groepen mensen en

— zijn gebeden en lofzangen zoals zijn Zonnelied en de aansporing om God te loven.

Wij wensen je veel inspiratie toe bij het lezen van Franciscus geschriften waarvan je er hieronder enkele vindt in pdf.formaat. Maar wil je je echt gaan verdiepen in Franciscus' geschriften, dan schaf je je best het boek aan waarin ze allemaal gebundeld zijn:

Franciscus van Assisi, De geschriften, Freeman, G.P., H. Bisschops, B. Corveleyn, J. Hoebrichts,
A. Jansen, Gottmer, 2004. Dit boek is tevens de bron van deze inleiding.